การตั้งค่า DHCP Server บนอุปกรณ์ Cisco IOS

Configuration DHCP Server on Cisco IOS Devices

          สวัสดีครับเพื่อน ๆ ในวันนี้ผมก็มีเทคนิคการตั้งค่าอุปกรณ์ Cisco มาแนะนำกันอีกเช่นเคยนะครับ โดยหัวข้อที่จะมาแนะนำเพื่อน ๆ ในวันนี้ก็คือ การตั้งค่า DHCP Server บนอุปกรณ์ Cisco IOS ของเรานะครับ สำหรับเพื่อน ๆ ที่ยังไม่ทราบว่า DHCP Server คืออะไรนะครับ DHCP ย่อมาจาก Dynamic Host Configuration Protocol เป็นโปรโตคอลที่ใช้สำหรับแจก IP Address และรายละเอียดอื่น ๆ เช่น DNS Server หรือ WINS Server ให้แก่เครื่องภายในเครือข่ายโดยอัตโนมัติครับ

          การทำงานของโปรโตคอล DHCP นั้นจะเริ่มต้นเมื่อเครื่องผู้ใช้ที่ทำการตั้งค่าให้ใช้งาน DHCP นั้นมีการเชื่อมต่อสู่ระบบเครือข่าย โดยฝั่งเครื่องผู้ใช้จะทำการ Broadcast มาร้องขอ IP Address จาก Server โดยภายใน packet ที่ส่งมานั้นจะมีการส่ง mac address ของเครืองผู้ใช้มาด้วย และเมื่อ packet นั้นเดินทางมาถึง DHCP Server ทางฝั่ง Server ก็จะทำการส่ง IP Address กลับไปให้ยังเครืองผู้ใช้ และจะทำการบันทึกเอาไว้ว่าได้ทำการแจก IP Address อะไรไปยังเครื่องที่มี Mac Address ใด

          การตั้งค่า DHCP Server บนอุปกรณ์ Cisco IOS นี้ก็เหมาะกับเครือข่ายที่มีขนาดไม่ใหญ่มากนักถ้าใช้งานในเครือข่ายขนาดใหญ่ที่มีเครื่องผู้ใช้จำนวนมากก็ควรที่จะใช้ Server ที่แยกต่างหากไปจะดีและเหมาะสมกว่านะครับ สำหรับการตั้งค่า DHCP Server บนอุปกรณ์ Cisco IOS นี้ สามารถทำได้ตั้งแต่ Cisco IOS Version 12.0(1)T เป็นต้นมาครับ

ขั้นตอนในการตั้งค่า DHCP Server บนอุปกรณ์ Cisco IOS มีดังนี้

1. ทำการสร้าง dhcp pool ขึ้นมาและกำหนดรายละเอียดต่าง ๆ ดังนี้
   • กำหนด subnet ที่จะทำการแจก ip address ให้กับเครื่องผู้ใช้
   • หมายเลข ip address ที่จะใช้งานเป็น gateway ให้กับเครื่องผู้ใช้
   • หมายเลข ip address ที่จะใช้งานอื่น ๆ เช่น DNS Server
2. กำหนดช่วงของ ip address ที่ยกเว้นไม่ให้ทำการแจก ip address

          ในขั้นตอนแรก เป็นการสร้าง dhcp pool ขึ้นมา โดยใช้คำสั่ง "ip dhcp pool <ชื่อ pool>" และทำการกำหนดรายละเอียดของ ip address ต่าง ๆ ที่จะทำการแจกให้กับเครื่องของผู้ใช้

ตัวอย่าง
Core-Switch(config)#ip dhcp pool inside-network
Core-Switch(dhcp-config)#network 172.16.0.0 255.255.255.0
Core-Switch(dhcp-config)#default-router 172.16.0.254
Core-Switch(dhcp-config)#dns-server 203.144.207.29
Core-Switch(dhcp-config)#exit

          จากด้านบนเป็นการสร้าง dhcp pool ที่มีชื่อว่า "inside-network" โดยจะทำการแจก ip address ให้กับเครื่องผู้ใช้ใน subnet 172.16.0.0/24 และจะกำหนด default-gateway เป็น 172.16.0.254 และ dns server เป็น 203.144.207.29

          ในขั้นตอนต่อมา เป็นการกำหนดช่วงของหมายเลข ip address ที่ยกเว้นเอาไว้ว่าไม่ต้องทำการแจกไปยังเครื่องของผู้ใช้ โดยเราอาจจะเว้นไว้ใช้สำหรับเครื่อง Server หรือไว้สำหรับเครื่องผู้ใช้บางเครื่องที่ไม่ต้องการให้รับ DHCP เป็นต้น

ตัวอย่าง
Core-Switch(config)#ip dhcp excluded-address 172.16.0.200 172.16.0.254

          จากตัวอย่างด้านบน เป็นการตั้งค่าไม่ให้อุปกรณ์ทำการแจก ip address ในช่วง 172.16.0.200 ถึง 172.16.0.254 ให้แก่เครื่องของผู้ใช้

          เอาล่ะครับ เพียงเท่านี้ก็เสร็จแล้วครับ จะเห็นว่ามีเพียงการตั้งค่าไม่กี่ขั้นตอนเท่านั้นก็สามารถสร้าง DHCP Server บนอุปกรณ์ Cisco IOS ของเราได้แล้วครับ สำหรับใครที่อยากจะทดสอบการตั้งค่าดู ก็สามารถ download LAB(Packet Tracer) ในเรื่องนี้ได้ตาม Link ด้านล่างนี้เลยครับ

Packet Tracer Lab : DHCP Server Lab